เมื่อวันที่ 2 กรกฎาคม 2565 ที่หน้าที่ว่าการอำเภอ จังหวัดเลย เทศกาลผีตาโขน นับเป็นอีกหนึ่งงานประเพณียิ่งใหญ่ของอำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย ซึ่งในปี 2565 จัดขึ้นในวันที่ 1-3 กรกฎาคม ขบวนแห่ที่สร้างสีสันความสนุกให้กับผู้มาร่วมงาน รวมถึงนักท่องเที่ยวเองก็ตื่นตาตื่นใจกับลวดลายของผีตาโขนที่สวยงามและเป็นเอกลักษณ์ โดยมีนายณรง จีนอ่ำ รองผู้ว่าราชการจังหวัดเลย เดินทางมาเป็นประธาน พร้อมด้วยนายอำเภอ หัวหน้าส่วนราชการ และประชาชนนักท่องเที่ยว แห่ร่วมงานนับหมื่นคน หลังจากงดการจัดไปกว่า 2 ปี ที่มีการระบาดของโควิด 19
ประเพณีผีตาโขน ถือเป็นส่วนหนึ่งในงานบุญประเพณีใหญ่ หรือที่เรียกว่า “งานบุญหลวง” หรือ “บุญผะเหวด” ตรงกับเดือน 7 จัดขึ้น ณ อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย และจัดเป็นการละเล่นที่ถือเป็นประเพณีทุกปี เกี่ยวโยงกับงานบุญพระเวสหรือเทศน์มหาชาติประจำปีกับพระธาตุศรีสองรัก ปูชนียสถานสำคัญของชาวด่านซ้าย กล่าวกันว่า…การแห่ผีตาโขนเกิดขึ้นเมื่อครั้งที่พระเวสสันดรและนางมัทรีจะเดินทางออกจากป่า กลับสู่เมืองบรรดาผีป่าหลายตนและสัตว์นานาชนิดอาลัยรักจึงพาแห่แหนแฝงตัวแฝงตน มากับชาวบ้านเพื่อมาส่งทั้งสองพระองค์กลับเมือง เรียกกันว่า “ผีตามคน” หรือ “ผีตาขน” จนกลายมาเป็น “ผีตาโขน” อย่างในปัจจุบัน
และงานประเพณีบุญหลวงและการละเล่นผีตาโขน การแสดงหน้ากากนานาชาติ ประจำปี 2565 จัดขึ้น เพื่อรณรงค์ให้ตระหนักถึงความสำคัญและเป็นคุณค่าทางด้านวัฒนธรรม และประเพณีท้องถิ่นอีสาน ด้านงานบุญประเพณีการละเล่นผีตาโขน เพื่ออนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่นอีสาน อันดีงาม ซึ่งบรรพบุรุษของเราได้สั่งสมไว้ โดยวันนี้เป็นวันที่สองของการจัดงาน มีพิธีเปิดงาน และขบวนแห่ผีตาโขนที่สร้างความสนุกสนานให้กับผู้ละเล่นผีตาโขน ประชาชนและนักท่องเที่ยว ที่รอชมพิธีเปิดและขบวนแห่ตั้งแต่ช่วงเช้า อีกทั้งยังมีการแสดงหน้ากากนานาชาติจาก สปป.ลาว เกาหลีใต้ และจีน
ด้านนายจริยาทร สูหู่ ผู้อำนวยการ ททท. สำนักงานเลย เผยว่า กิจกรรมประเพณีบุญหลวงและการละเล่นผีตาโขน ถือเป็นกิจกรรมที่ยิ่งใหญ่และสำคัญกิจกรรมของจังหวัดเลย ซึ่งแต่ละปีมีนักท่องเที่ยวเดินทางเข้ามาเป็นจำนวนมาก คาดการณ์รายได้ในปีนี้จากจำนวนห้องพักจังหวัดเลย(ทุกอำเภอ) ประมาณ 6-7 พันห้อง ขณะนี้ทั้งที่พักในอำเภอด่านซ้าย ภูเรือ ถูกจองเต็มหมดแล้ว ส่วนใหญ่นักท่องเที่ยวที่ไม่ได้จองล่วงหน้า จะเปิดห้องพัก โรงแรม รีสอร์ต ในตัวเมืองจังหวัดเลย จากนักท่องเที่ยวผู้เยี่ยมเยือนทั้ง 3 วัน คาดว่ารายได้จะสะพัดมายังพื้นที่ของจังหวัดเลยเป็นจำนวนมากในช่วงเทศกาลนี้
